Egzekucja świadczeń alimentacyjnych,
jako szczególny rodzaj egzekucji świadczeń pieniężnych, podlega uregulowaniom działu V, tytułu III, części III Kodeksu postępowania cywilnego (art. 1081 – art. 1088 k.p.c.). Do egzekucji świadczeń alimentacyjnych stosuje się również przepisy tytułu II, tj. dotyczące egzekucji świadczeń pieniężnych.
Wniosek o wszczęcie egzekucji świadczeń alimentacyjnych można zgłosić do:
– komornika sądu właściwości ogólnej dłużnika,
lub do:
– komornika sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wierzyciela.
Komornik Sądowy Paweł Kempinski jest właściwy do prowadzenie egzekucji przeciwko dłużnikom zamieszkałym w Chorzowie oraz Świętochłowicach.
Jeżeli wierzyciel (uprawniony do alimentów) mieszka na terenie Chorzowa lub Świętochłowic, niezależnie od miejsca pobytu dłużnika, wniosek o wszczęcie egzekucji alimentów również może zostać złożony u Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Chorzowie Pawła Kempinskiego.
Ograniczenia przy egzekucji świadczeń alimentacyjnych:
– sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele (w szczególności stypendia, wsparcia) podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do 3/5 części;
– wierzytelności z rachunku bankowego podlegają egzekucji w pełnej wysokości;
– wynagrodzenie za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – podlegają potrąceniu sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych. Potrącenia mogą być dokonywane do wysokości 3/5 wynagrodzenia. Zasiłki przyznawane bezrobotnym podlegają egzekucji w takim samym zakresie.
– emerytury, renty i zasiłki – po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych – podlegają potrąceniu do wysokości 60% świadczenia. Przy egzekucji świadczeń alimentacyjnych emerytury i renty są wolne od egzekucji i potrąceń, w części odpowiadającej 50% kwoty najniższej emerytury lub renty .
Przy egzekucji świadczeń alimentacyjnych komornik sądowy obowiązany jest:
z urzędu przeprowadzić dochodzenie w celu ustalenia zarobków i stanu majątkowego dłużnika oraz jego miejsca zamieszkania. Jeżeli środki te okażą się bezskuteczne, organy Policji przeprowadzą na wniosek komornika czynności w celu ustalenia miejsca zamieszkania i miejsca pracy dłużnika.
W razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy komornik z urzędu składa wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego o wpis dłużnika do rejestru dłużników niewypłacalnych.
Jeżeli dłużnik zatrudniony jest u osoby bliskiej, osoba ta w razie zajęcia wynagrodzenia za pracę w poszukiwaniu świadczeń alimentacyjnych nie może zasłaniać się zarzutem, że wypłaciła dłużnikowi wynagrodzenie z góry, ani zarzutami, że dłużnik pracuje bez wynagrodzenia lub za wynagrodzeniem niższym od przeciętnego, albo że przysługuje jej wierzytelność do dłużnika nadająca się do potrącenia z jego roszczenia o wynagrodzenie.
Bezskuteczność egzekucji świadczeń alimentacyjnych:
zgodnie z Ustawą z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oznacza egzekucję, w wyniku której w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych. Za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności z powodu:
a) braku podstawy prawnej do pojęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika,
b) braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą;
W przypadku bezskuteczności egzekucji osoba uprawniona może starać się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona:
1) została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej,
2) zawarła związek małżeński.
Ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek osoby uprawnionej lub jej przedstawiciela ustawowego.
Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej. Do wniosku należy załączyć zaświadczenie o bezskuteczności wystawione przez komornika (wniosek o wydanie zaświadczenia o bezskuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych).
W okresie, w którym osoba uprawniona otrzymuje świadczenia z funduszu alimentacyjnego, z kwoty uzyskanej z egzekucji od dłużnika alimentacyjnego organ prowadzący postępowanie egzekucyjne (co do zasady komornik sądowy) zaspokaja w następującej kolejności:
1)należności z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy – do ich całkowitego zaspokojenia,
2)należności powstałe z tytułu zaliczek alimentacyjnych wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej – do ich całkowitego zaspokojenia,
3)należności wierzyciela alimentacyjnego – do ich całkowitego zaspokojenia,
4)należności likwidatora funduszu alimentacyjnego powstałe z tytułu świadczeń alimentacyjnych wypłaconych na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym 49 – do ich całkowitego zaspokojenia
– po należnościach określonych w art. 1025 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, a przed należnościami określonymi w art. 1025 § 1 pkt 2-10 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.
W przypadku gdy w okresie wypłaty świadczenia z funduszu alimentacyjnego należności z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej nie zostaną zaspokojone, po zaprzestaniu wypłaty świadczenia organ prowadzący postępowanie egzekucyjne zaspokaja w następującej kolejności:
1)należności wierzyciela alimentacyjnego – do wysokości zasądzonych miesięcznie świadczeń,
2)należności z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy – do ich całkowitego zaspokojenia,
3)należności powstałe z tytułu zaliczek alimentacyjnych wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej – do ich całkowitego zaspokojenia,
4)należności wierzyciela alimentacyjnego – do ich całkowitego zaspokojenia,
5)należności likwidatora funduszu alimentacyjnego powstałe z tytułu świadczeń alimentacyjnych wypłaconych na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym 50 – do ich całkowitego zaspokojenia
– po należnościach określonych w art. 1025 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, a przed należnościami określonymi w art. 1025 § 1 pkt 2-10 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.